Qaamuuska-carabiga-oo-kooban-Qore-Maxamed-Abiibakar-Cabdilqaadir-Ar-raazi-PDF-DOC-1

Waxaa daabacay Kirja kerrallaan Helsinki Finland

La soo xiriirka turjumaha ee ku saabsan qaamuuska

Haddii aad xiiseyneysid qaamuuskan oo aad dooneyid inaad ogaato sidii lagu heli lahaa, iyo haddii aad ku aragtid khaladaad xagga tarjamada ah, Eebbe kaliya ayaa dhamaystirane ha kaa abaalmariyo. Waxaad fadlan kala soo xiriiri kartaa cinwaanka turjubaanka qaamuuskan bariidka xaasuubkiisa “e-mailkiisa” oo ah: ”elab@suomi24.fi”.

Mahadnaq

Waxa aan ugu horrayntii u mahadnaqayaa Eebbe, oo igu galadaystay nimcooyin tira badan oo aanan koobi karin. Ka dibna waxaan u mahadnaqayaa dhammaan dadkii igu caawiyey talo, fikrad, dhiiragalin iyo sida habka wax loogu qoro xaasuubka “kombiyuutarka” gaar ahaan macalin Jaamac. Waxaan idin leeyahay جزاكم الله خيرا.

Taariikh nololeedka qoraha oo kooban iyo tixraac qoraalo

Qaamuuska carabiga waxaan ka turjumey qaamuuska la yiraahdo “Sixaaxii oo la soo koobay” مختار الصحاح ee uu qorey Maxamed Abuubakar Cabdulqaadir oo loo yaqaan “Ar-raazi”. Mana wada turjumin qaamuuskaasi ee waan soo koobay. Ar-raazi wuxuu ahaa af-yaqaan Eebbe ha u naxariistee. Wuxuuna leeyahay kutubo dhowr ah oo uu ka mid yahay qaamuuskan.

Hordhaca qoraha

بسم الله الرحمن الرحيم

Waxaan ku bilaabayaa magaca Eebbaha Naxariistaha guud Naxariistaha gaar.

Waxaa mahad iska leh Eebbe, naxariista iyo nabadgalyadiisa korkiisa ha ahaatee uunkiisa kii ugu wanaagsanaa Maxamed ee loo soo direy dadkii ugu wanaagsanaa iyo reerkiisa iyo intii raacdey dhammaantood.

Wuxuu yiri addoonkii u baahnaa naxariista iyo dembidhaafka barbaariyihiisa Maxamed Abiibakar Cabdilqaadir “Ar-Raazi” Eebbe ha u naxariistee.

Kani waa qaamuuska carabiga oo kooban oo aan ka qorey qaamuuska As-sixaaxa ee uu qorey aqoonyahanka afka carbeed Abii Nasri Ismaaciil Xamaad ee loo yaqaanay “Aljowhari” Eebbe ha u naxariistee kolkii aan u arkey qaamuusyada la qorey kii u wanaagsanaa. Waxaana u bixiyey qaamuuskeyga “Sixaaxii oo la soo koobay”. Waxaan ku koobay qaamuuskeyga erayada loo baahan yahay inuu yaqaano aqoonyahan kasta oo yaqaan aqoonta diinta “فقيه” ama aqoonta Nabiga noloshiisa “حافظ” ama “محدث” ama aqoonta suugaanta “أديب”. Ereyada aan ku koobay qaamuuska waxaa ka mida ereyada Qur’aanka kariimka iyo Xadiiska Nabiga, waxaana ka tegey ereyada adeegsigoodu yar yahay anigoo doonayey inuu noqdo qaamuuska mid kooban. Waxaan ku darey ereyo kale oo badan oo waxtar leh oon ka qorey qaamuuska Tahziib ee uu qorey “Al-Azhari”, iyo qaamuusyo kale oo lagu kalsoon yahay iyo ereyo kale oo Eebbe igu garabdaarey inaan ku biiriyo. Kol kasta ood la kulanto “waxaan iri” waa wixii Sixaaxa aan ku kordhiyey.

Waxaana Eebbe ka baryayaa inuu ka yeelo aqoonteyda iyo howsheydaba mid loo sameeyay Eebbe dartiis Eebbana ha ka dhigo mid wax igu tara aniga iyo idinkaba Eebbaa Wanaag ugale iyo Naxariis badane ahe.

Hordhaca turjumaha

Waxaan ku bilaabayaa magaca Eebbaha naxariistaha guud naxariistaha gaar.

Waxaa mahad iska leh Eebbe, nabadgalyadiisana korkooda ha ahaato adoomadiisa uu doortay.

Kani waa qaamuuska carabiga, ulajeedadaydu waxay tahay in aan ugu dhawaado Eebbe, aniga oo ugu turjumaayo qaamuuska carabiga afka soomaaliga ardayda, maxaa yeelay waa afka nabigeena Maxamed naxariista Eebbe iyo nabadgalyadiisa korkiisa ha ahaatee isaga iyo reerkiisa iyo intii raacdey dhammaantood, waana afka Qur’aanka kariimka. Labadaas ayayna ku dhisan yihiin sharciga islaamka.

Waxaan ugu dambayntii Eebbe ka baryayaa in uu aniga “turjubaanka”, qoraaga qaamuuskan iyo intii i caawisayba uu miisaanka wanaagyadeena noogu daro maalin aysan xoolo iyo caruur waxba tarayn.

Sida la og yahay qofkii ugu horeeyey ee qora qaamuuska carabiga wuxuu ahaa

Al-khaliil Axmed Al-faraahiidi, qaamuuskiisii la oran jiray caynka “العين”.

Diinta Islaamku waxay qabtaa ” فرض الكفاية ” inuu barto carabiga qofkii awoodo.

Erayga qaamuus af carabi ahaan waxaa loola jeedaa badwayn.

Erayga qaamuus ereybixinta hadda dambe faaftay waxaa loola jeedaa qoraal ku uruursan erayada afka.

Turjumaha

Helsinki talaado 18.9.1427 H. oo ku aaddan 10.10.2006 M.

بسم الله الرحمن الرحيم

Aa, dhawaaqtada آ

Agoosto آب

Dhawaaqtada آيَ

A, ”ma” eray weydiimeed أ

Daaqa, cooska الأب

Alif ba’da الأبجدية

Weligeed الأبدBacrimin, cirbadda أبر, الإبرة

Kilkisha الإبط

Baxsaday ”adoonkii” أبق

Geela, koox “shimbiro ah” الإبل, أبابيلDiidmada, aabaha الإباء, الأبDameerta الأتان

Imaaday, siiyay أتى

Alaabta guriga الأثاثSunnada nabiga, saamaynta الأثر, التأثيرDembiga, ciqaabta dembiga الإثم, الأثامHolaca, dhanaan الأجيج, أجاج

Abaalka, kireysashada الأجر, الأجرة

Fasax إجازة

Cambaruudka الإجاص

Xiliga ”geerida”, dib udhigay, haa الأجل, أجل, أجلBiyaha wasaqda ah الآجن

Halka, maalinta axadda الأحد, يوم الأحد

Sunnada nebiga ee runta ah الأحاديث الصحيحة

Nacaybka الإحنة

Walaalka, walaal”sha” الأخ, أخت

Qaatay أخذ

Dib udhacay تأخر

Arinta xun الإد

Edebyeeshay, suugaanyahan تأدب, أديب

Aadan iyo aabaha dadka oo dhan آدم

Qodobyada “naxwe” iyo qalabka الأدوات

Isla markiiba iyo kolkii إذ

Haddii, islamarkiiإذا

Maarso اذار

Warfaafin أذاع

Idaacad إذاعة

Haddii إذما

Sidaas darteed إذن

Ogolaaday أذن

Hadduu Eebbe ogolaado بإذن الله

Dheg أذن

Aadaanka, ogeysiinta الأذان

Aadaanka salaadda أذان الصلاة

Dhibay أذى

Taariikheeyay, taariikh أرخ, تاريخ

Bariiska الأرز

Dhulka الأرض

Bakayle أرنب

Dhawaatay أزف

Libaax أسد

Bare, ustaad أستاذ

Qabsaday أسر

Waan ka xumahay آسف

Usaama iyo libaax أسامة

Magaca muujiyaha “naxwe” اسم الإشارة

Asalka الأصل

Uf iyo qashin أف

Mas أفعى

Beenta الإفك

Cunay أكل

Qodobka gartada “ka iyo ta” أل

Almaas iyo dheeman الماس

Soojeedinta “hooyaay” أَلا

Ku boorin أَلاَّ

Ka ahayn إلا

Iwm إلخ

Mideeyay, caadaystay iyo soodhaweeyay ألف

Kaalmada, layaabidda iyo baroordiiqqa ألف

Qore مؤلف

Kun ألف

Xanuunsaday تألم

Jarmalka المانيا

Ma jiro Eebbe aan ahayn Eebbaha لاإله إلا الله

Eebbe الله

Eebbaa weyn الله أكبر

Eebbow اللهم

Dhamaadka “ku” إلى

Mise أم

Miyaa أما

Ama إمّا

Faray أمر

Faridda الأمر

Falka fartada “naxwe” فعل الأمر

Ina boqor, amiir أمير

Fishay أمل

Hortiisa أمامَ

Hooyo أم

Qaran أمة

Adoonta الأمة

Imaam, ”salaadda, cilmiga, maamulka” إمام

Rumeeyay, mu’minka, iimaanka آمن, المؤمن, الإيمان

Nabadgalyada الأمان

Fasirtada “in” أن

Shardiga”haddii” إن

Ma aha إِنْ

Xoojinta “runtii” إنَّ

Aniga أنا

Waxaan ahay soomaaliyad أنا صومالية

Bilaabay انبرى

Adiga “ta’da kordhoban waa lab” أنت

Adiga “ta’da hoosdhaban waa dheddig” أنتِ

Labadiina أنتُما

Idinka ”lab” أنتُم

Idinka ”dheddig” أنتُن

Dheddig أنثى

Dadka الإنس

San أنف

Xaragaysan أنيق

Isdiyaariyay تأهب

Reerka الأهل

Soodhowoow اهلا وسهلا

Magaca qalabka “naxwe” اسم الآلة

Ama أو

Soonoqday iyo soonoqdaha ”toobad” آب, التائب

Koowaad أوَل

Ta’wiilka iyo tafsiirka التأويل

Reer آل

Haa إي

Dhawaaqtada iyo fasiridda أي

Dhawaaqtada أيَا

Maajo, meey أيَار

Sidoo kale أيضا

Adiga إِيَّاكَ

Sebteembar أيلول

Ninka ama naagta reerka lahayn الأيامي

Halkee, goorma, hadda أين, أيان, الأن

Halkeed ka timid? من أين أتيت؟

Halkeed ku nooshahay? أين تسكن؟ أين تسكنين؟

Kii أيُّ

Magaaladee? أيّ مدينة؟

Aayadda ”Qur’aanka” الآية

Dhejinta, darteed, dhaarta, kaalmada باء

Ceelka البئر

Alla xumaa, muxuu hoogey بئس

Cadaabka, dhibka البأس, البأساء

Bikrada البتول

Raadiyey بحث

Shiraacday أبحر

Bad بحر

Har بحيرة

Qiiq بخار

Bilaabay بدأ

Waxaan bilaabay mardhow barashada afka carabiga بدأتُ مؤخرا دراسة اللغة العربية

Yeelaha ”naxwe” المبتدأ

Bidcada “waxaan ku jirin diinta” البدعة

Ku bedeley بدل

Fasirtada “naxwe” البدل

Jir بدن

Muuqday بدا

Beeray iyo xoolo kuciyaarid بذر, تبذير

Ku dadaalay بذل

Abuurka iyo abuuraha “Eebbe” البرية , البارئ

Dhufays, qalcad, meere iyo isqaawinta برج, التبرج

Shalay البارحة

Qaboow بارد

Bariid iyo boosto بريد

Fariinsidaha, shaqaaleboosto ساعي البريد

Wanaajinta البر

Barzakha “geerida iyo aakhiro udhexeysa” البرزخ

Ku xeeldheeraaday برع

Hilaaca البرق

Barakeeyay “kordhiyay” بارك

Mabruuk مبروك

Caddaynta البرهان

Tartan مباراة

Balaariyay بسط

Dheeraaday بسق

Dhoolacadeeyay ابتسم

Candhuuf tufay بصق

Basal بصل

Booloboolo بط

Tartiib بطئ

Qaro بطيخ

Buriyay, Halyeeyga بطل, البطل

Calool بطن

Fogaanshaha البعد

Ka dib بعدَ

Geela البعير

Qaar بعض

Kaneeco بعوضة

Ninka البعل

Xadgudbay بغى

Lo بقرة

Joogay بقي

Goor hore باكر

Ooyay بكى

Ee waa بل

Qoyan مبتل

Wadan بلد

U sheegay أبلغ

Warcelinta “haa” بلى

Wiil iyo gabar ابن, بنت

Dhisay بنى

Ismabadalka erayga u dambeeya “naxwe” البناء

Kafee “midab”, buni بني

Suul إبهام

Gaday, iibiyey باع

Kaadi بول

Noqdey dhaxay “naxwe” بات

Guri بيت

Caddaan أبيض

Ukun iyo beed بيض

Iibiye, gade بائع

Dheddigga, dhaarta تاء

Ta’ yarta التاء المربوطة

Mataane توأمDhamaha ”naxwe” التام

Hoogga, wuu hoogey التباب, تبت يداه

Raacdo “naxwe” تابع

Raacay تبع

Ganacsi تجارة

Hoos تحت

Matxafka, miyuusiyamka المتحف

Ciidda التراب

Iska daayay, ka tegey ترك

Oktoobar تشرين الأول

Nofeembar تشرين الثاني

Daalan تعبان

Tufaax تفاحة

Raacay iyo aqriyay تلا

Dhamaystiray تم

Juulaay, luulyo تموز

Kalasaaridda “naxwe” التمييز

Yaxaas تمساح

Sugay أثبت

Naas ثدي

Xoolaha الثروة

Dawaco, dacawo ثعلب

Dhaqan ثقافة

Culus ثقيل

Talaadada iyo salaasada الثلاثاء

Saddax ثلاثة

Talaajo, firinjeer ثلاجة

Baraf ثلج

Dabadeed ثم

Halkaasi ثَم, ثمةّ

Qiime ثمن

Intii أثناء

Ilbiriqsi iyo sekan ثانية

Labo إثنان

Isniinta الإثنين

Kabaxsanida “naxwe” المستثنى

Dhar ثوب

Dibi ثور

Toon ثوم

Aljebra الجبر

Buur جبل

Fulay جبان

Farmaajo جبن

Awoow, ayeey جد, جدة

Derbi, gidaar جدار

Tijaabiyay جرب

Dhaawacmay جرح

Makordhaha ”naxwe” المجرد

Dabacase iyo karot جزر

Aljazaair iyo aljeeriya الجزائر

Kawaanle جزار

Reeb “naxwe” جزم

Abaalmarin, xoolaha gaalada bixiso جزاء, الجزية

Jirka الجسد

Buundo جسر

Jir جسم

Bilaabay جعل

Maqaarka الجلد

Baraf جليد

Fariistay جلس

Warcelinta “haa” جَلَلْ

Manoole, ismabadalaha ”naxwe” جماد, الجامد

Jumaadil-uulaa ”bisha musl. ee 5aad” جمادي الأولي

Jumaadis-saaniya ”bisha m. ee 6aad” جمادي الثانية

Masjid, masjid-jaamic جامع

Jaamacad جامعة

Aruuriyey جمع

Kooxda dheddigga toosanaha جمع المؤنث السالم

Kooxda labka toosanaha جمع المذكر السالم

Koox matoosane جمع تكسير

Jimcada الجمعة

Majmac, akadeemiya مجمع

Weerta ”naxwe” الجملة

Quruxsan, quruxley جميل, جميلة

Jinka الجن

Waalan مجنون

Shisheeye أجنبي

Koonfur جنوب

Koonfur Afrika جنوب إفريقيا

Askari جندي

Janaasada iyo duugta الجنازة

Ijtihaad ” Garasho go’aan sharci islaam” إجتهاد

Halgame, mujaahid مجاهد

Mujtahid “yaqaan go’aan sharci islaam” مجتهد

Ismoogeysiiyay تجاهل

Falka lamayaqaanaha ”naxwe” الفعل المجهول

Jahannamo naarta “cadaabka” tan ugu daran جهنم

Cimilo wanaagsan الجو جميل

Kajawaabay أجاب

Sigsaan جورب

Jawaas-safar, baasaboor جواز سفر

Dadbanaha المجازي

Gaajo جوع

Falka xarafkiisa dhexda isbadala “naxwe” أجوف

Qalalan جاف

Yimid جَاء

Fiican جيد

Deris, jaar جار

Warcelinta “haa” جَيْرِ

Ciidanka الجيش

Jeclaaday أحب

Alla wanaagsanaa حبذا

Alla mawanaagsana لا حبَّذا

Xarig حبل

Tan iyo intii حتى

Suniye حاجب

Dhagaxa الحجر

Bir حديد

Hadlay تحدث

Beer حديقة

Digay حذر

Kabo حذاء

Kulul حار

Dagaalka الحرب

Ilaaliyey حرس

Xarfaha meeleeyaasha “naxwe” حروف الجر

Alif ba’da حروف الهجاءِ

Gubtay حرق

Shaqalka الحركة

Xaaraantimeeyay, aan la ogolayn حرّم

Muxarram ”bisha muslimiinta ee 1aad” محرم

Lagayaabo حرى

Suun حزام

Juun, juunyo حزيران

Murugeysan حزين

Xaasuub, kombiyuutar حاسوب

Xisaabay حسب

Xaasiday حسد

Wanaajiyey حسن

Cayayaanka الحشرات

Ka ahayn حاشا

Goostay “beer” حصد

Helay حصل

Faras حصان

Ku booriyay حض

Keenay أحضر

Yimid حضر

Burburiyay تحطم

Nasiib حظ

Guul wacan حظا سعيدا

Qoday حفر

Ilaalsaday أحتفظ

Xaafila, bas حافلة

Xaflad حفلة

Istaahilay استحق

Toosanaha الحقيقي

Go’aamiyey حكم

Maxkamad محكمة

Dhaartay حلف

Timojare حلاق

Xiiray ”timo” حلق

Riyooday حلم

Macaan حلو

Mahadiyay حمد

”Nebi” Maxamed ”lagu mahadiyey” n.n.k. محمد

Guduud, casaan أحمر

Dameer حمار

Dameer farowga الحمار الوحشي

Qaaday حمل

Musqul, suuli حمّام

Ilaaliyey حمى

Garyaqaan, qareen محامي

Dembiga الحنث

Muslinka الحنيف

Asxaabta nebi Ciise n.n.k. الحواريون

Qaabka falka “naxwe” الحال

Iskudayey حاول

Ku saabsan حولَ

Nibiri حوت

U baahday إحتاج

Xoolaha الحيوانات

Xaawo “hooyada dadka oo dhan حواء

Halka حيث

Caado “dhiiga dumarka kudhaca” حيض

Mararka qaarkood أحيانا

Salaamay حيى

Isku qariyey إختبأ

Xunka الخبيث

U sheegay أخبر

Sheegtada “naxwe” iyo warka الخبر

Sheegtada haddii iyo walaalaheed خبر (إن) وأخواتها

Tijaabiyey إختبر

Dubay, rooti خبز, خبز

Faraanti, fargashi خاتم

Gudniinka الختان

Xishooday خجل

Dhaban خد

Adeegay خدم

Qalinjabiyay تخرج

Baxay خرج

Khariirad خريطة

Ido خروف

Deer خريف

Hooseyn خزي

Waayay, lumiyay, khasaaray خسر

Dayax-madoobaad خسوف

Cabsaday خشي

Gaar خاص

Cagaar أخضر

Khudaar خضراوات

Gafay أخطأ

Maxaa kugu dhacay ما خطبك

Qorsheeyay خطط

Afduubka الخطف

Talaabada الخطوة

Hoosdhowga الخفض

Fudud خفيف

Ku guuldaraystay أخفق

Qarsoomay اختفى

Gacan خليج

Waaritaanka الخلد

Daacadnimada الإخلاص

Siibay خلع

Dib خلف

Laysku raacsanayn مختلف

Khaliifka iyo madaxweynaha الخليفة

Abuuray, dabeecad خلق

Lagayaabo اخلولق

Intii خلالَ

Ka baxsanida “ka ahayn” خلا

Musqul, suuli خلاء

Khamro خمرة

Shan خمسة

Khamiista الخميس

Qiyaasay خمن

Doofaar خنزير

Cabsaday خاف

Cabsi خوف

Abti iyo habaryar خال, خالة

Doortay اختار

Qajaar خيار

Wanaagga الخير

Tolay خاط

Mala awaalay تخيل

Xoolo دابة

Madaxkuti دب

Digaagad, dooro دجاجة

Beenlowga الدجال

Wareejiyay ُدَحْرج

Galay دخل

Qiiq دخان

Qiijiyey, cabay ”sigaar” دخن

Tababartay درب

Baaskiilka, buskuleetiga الدراجة

Mooto دراجة نارية

Cashar, casharo درس, دروس

Dugsiga المدرسة

Ogaaday درى

Dhilanimada الدعارة

Iska dhigay إدعى

Casumey دعى

Diiran دافئ

Riixay دفع

Bixiyey دفع

Aasay دفن

Dukaan دكان

Hagay دلّ

Dhexgalay دمج

Burburiyay دمر

Ilmada الدمع

Dhiig دم

Maamule مدير

Had iyo jeer دائما

Inta دام

Hoos دون

Aan lasocon بدون

Cudur داء

Daawo دواء

Maalinta aakhiro يَوْمِ الدِّينِ

Yeey ذئب

Duqsi, tixsi ذباب

Gowracay ذبح

Xasuustay تذكر

Tazkira, tikidh iyo bilyeeti تذكرة

Xasuusiyay ذكّر

Lab ذكر

Duco, ducooyin ”koox” ذكر, أذكار

Fariid, caqlilow ذكي

Kaas iyo taas ذلك, تلك

Amaandarada الذم

Baxay iyo dahab ذهب

Zul-xijja ”bisha 12aad ee muslimiinta” ذو الحجة

Zul-qacda ”bisha 11aad ee muslimiinta” ذو القعدة

Dhadhamiyey تذوق

Sayn ذيل

Sambab رءة

Madax رأس

Madaxweyne رئيس

Raiisul wasaare رئيس الوزراء

Arkay رأى

Lagayaabo رُبّ

Barbaariye ”Eebbe” رَبِّ

Dhejiyay ربط

Arbacada الأربعاء

Gu ”xilli sanadeed” ربيع

Rabiicul-awwal ”bisha muslim.ee 3aad” ربيع الأول

Rabiicul.assaani ”bisha musli. ee 4aad” ربيع الثاني

Kuwareeray أربك

Dulsaarka الربا

Habeeyay رتب

Rajab ”bisha muslimiinta ee 7aad” رجب

Doorbiday رجح

Gariirka الرجفة

Nin رجل

Dhagax kudilidda الرجم

Turjubaan مترجم

Soodhaweeyay رحب

Iska waran مرحبا

Safar, socdaal رحلة

Qaraabada الرحم

Naxariistaha guud ”Eebbe” الرَّحْمنِ

Naxariistaha gaar ”Eebbe” الرَّحِيمِ

Jaban, rakhiis رخيص

Siinta الرزق

Diray أرسل

Warqad رسالة

Weriye مراسل

Rasuul, nebi, fariinside رسول

Farshaxan رسم

Sugay رسا

Hanuunka الرشاد

Nuujiyay رضع

Eebbe ha ka raali ahaado “saxaabi” رضي الله عنه

Ku hadalka af aan carabi ahayn الرطانة

Cabsida الرعب

Onkodka iyo gugaca الرعد

Koray ترعرع

Doonay رغب

Ka sokow رغمَ

Diiday رفض

Falaha magacyada “naxwe” المرفوع من الأسماء

Saaxiib رفيق

Xusul مرفق

Madadaalin ترفية

Ilaaliyay راقب

Jiiftay رقد

Qoob ka ciyaaray رقص

Tiro رقم

Fuuley ركب

Jilib ركبة

Usoojeestay ركز

Orday ركض

Rukuucay, jilbajabsaday ركع

Tiir, tiirar “koox” ركن, أركان

Ramadaan “bisha soonka iyo 9aad ee mus” رمضان

Tuuray رمى

Yeeray رن

Cabsaday رهب

Maxaad rabtaa?, dooneysaa? ماذا تريد؟

أريد تعلم اللغة العربية لأنها لغة القران الكريم

Waxaan rabaa inaan barto afka carabiga maxaa yeelay waa afka Qur’aanka kariimka

Sheeko رواية

Tebiyay روى

Shakiga الريب

Dabayl, dhuuso ريح

Xisaab رياضيات

Subag زبدة

Dhalo زجاج

Diidida الزجر

Guurguurtay زحف

Beeray زرع

Beerta المزرعة

Geri زرافة

Buluug أزرق

Dhibay أزعج

Gariiray زلزل

Qabowga aadka ah الزمهرير

Adduunka aan rabin الزهد

Ubaxyo أزهار

Nin, naag زوج, زوجة

Guursaday تزوج

Guursadey, guursatey متزوج, متزوجة

Beenta الزور

Tirtiray أزال

Weli ما زال

Saliid زيت

Kordhaha “naxwe” المزيد

Booqday زار

Quruxda الزينة

Timaadada “doonaa” سين

Saacad ساعة

Waydiiyey سأل

Sabtida السبت

Dabaal سباحة

Eebbaa xumaan ka fog iyo hufan سُبْحَانَ الله

Todobaad, sitimaan iyo usbuuc أسبوع

Todobaadka soosocda الأسبوع القادم

Todobaadkii lasoo dhaafay الأسبوع الماضي

Wadada السبيل

Il ku taala jannada سلسبيل

Sali, sijaayad سجادة

Sujuuday سجد

Masjid, masaajid “koox” مسجد, مساجد

Xiray سجن

Daruur سحاب

Xeebta الساحل

Kulul ساخن

Sheegtada ”naxwe” مسند

Yeelaha ”naxwe” مسند إليه

Xuddun سرة

Masrax, tiyaatar مسرح

Caawiyey ساعد

Dadajiyey, udegdegay أسرع

Degdegsan سريع

Xaday سرق

Qufac سعال

Socdaalay سافر

Safarka السفر

Doonta iyo markabka السفينة

Dhacay سقط

Waraabinta السقاء

Shubay سكب

Aamusay سكت

Reeb سكون

Middi سكين

Miskiin مسكين

Hubka السلاح

Diidiin سلحفاة

Diinta Islaamka u hoggaansamidda Eebbe الإسلام

Nabadi korkiina ha ahaato السلام عليكم

Nabadeey مع السلامة

Muslin qofka diinta Islaamka haysta مسلم

Iska cafiyay سامح

Ogolaaday سمح

Maqlay, dhegeystay سمع

Kaluun, malaay سمك

Magacaa? ما إسمك؟

Magacaygu waa Aasiyo إسمي آسية

Cir, cirar, samooyin ”koox” سماء, سماوات

Ilig سن

Sanad سنة

Jidka السنن

Shuban إسهال

Fudud سهل

Madow أسود

Timaadada ”doonaa” سوف

Lug ساق

Suuq aaday, soogatay تسوق

Suuq سوق

Alla xumaa ساء

Xun سيء

Sayaarada, baabuurka, gaariga السيارة

Taariikh nololeedka nabiga n.n.k. السيرة النبوية

Dhalinyarada الشباب

Feberwari, febraayo شباط

Dhergay شبع

Cayda الشتم

Jiilaal شتاء

Geed شجرة

Dhiiragaliyay, geesi شجع, شجاع

Adkeeyay شدّ

Cabay شرب

Sharxay, fasiray, caddeeyay شرح

shurdi, ilaaliye, booliis شرطي

Cajalad شريط

Wado شارع

Bilaabay iyo jideeyay شرع

Jidka iyo shareecada الشريعة

Barasho wanaagsan تشرفنا

Bari شرق

Bariga dhexe الشرق الأوسط

Ka qaybqaatay شارك

Iibsaday, gatay اشترى

Halbowle شريان

Xeeb شاطئ

Shacbaan “bisha muslimiinta ee 8aad” شعبان

Gabyaaga الشاعرُ

Dareemay شعر

Tin شعر

Bushin شفة

Bogsaday, caafimaaday شفي

Mustashfa iyo isbitaal مستشفي

Shakiyay شكّ

Mahadiyey شكر

Mahadsanid شكرا

Aad ayaad u mahadsan tahay شكرا جزيلا

Qaabeeyay شكل

Qorax, cadceed شمس

Bidix iyo woqooyi شمال

Shahaado iyo caddayn شهادة

Caddeeyay شهد

Bil شهر

Shawwaal ”bisha 10aad ee muslimiinta” شوال

Doonay شاء

Hadduu Eebbe doono ”yiraahdo” إن شاء الله

Wax شيء

Dhalinyar شاب

Wadatashiga الشورى

U hiloobay إشتاق إلى

Fargeeto شوكة

Shaykha iyo duqa الشيخ

Kushubay صبّ

Waaberiga الصباح

Noqdey “naxwe”, waabereystey أَصبح

Sabray, dulqaatay, dulqaad صبر

Far إصبع

Saxay صحح

Falka xarfihiisa isbadalin “naxwe” الصحيح

Lamadegaan صحراء

Weriye صحافي

Wargeys صحيفة

Qur’aanka kariimka المصحف الشريف

Xabad صدر

Madax-xanuun صُدَاع

Rumeeyay صدق

Saaxiib صديق

Ku adkaystay أصر

Wado, jid صِرَاطَ

Udhaqmay تصرف

Isbadalaha “naxwe” المتصرف

Bangi, bangiile مصرف, مصرفي

Adag صعب

Kor ufuulay صعد

Yar صغير

Bogga الصفحة

Jaale أصفر

Safar ”bisha muslimiinta ee 2aad” صفر

Eber صفر

Sacbiyay صفق

Heshiiska الصفقة

Hagaajiyey أصلح

Eraybixin مصطلح

Tukaday صلى

”Nebiga” Naxariista Eebbe صلى الله عليه وسلم

iyo nabadgalyadiisa korkiisa ha ahaato ”n.n.k.”

Salaadda, tukashada iyo naxariista الصلاة

Salaadda duhur صلاة الظهر

Salaadda cisha صلاة العشاء

Salaadda casir صلاة العصر

Salaadda maqrib صلاة المغرب

Salaadda subax صلاة الفجر

Loobaahdaha ”Eebbe” الصمد

Dhegta yar الأصمع

Sameeyay صنع

Jaadka الصنف

Aamus صه

Xididka الصهر

Codka faraska الصهيل

Cod صوت

Noqdey صار

Sawir صورة

Soonka الصوم

Ugaarsaday إصطاد

Daawayaqaan, shaqaalefarmashiye صيدلي

Daawagade, farmashiye, farmasii صيدلية

Xagaa صيف

Shiinaha الصين

Idaha الضأن

Waraabaha الضبع

Qoslay ضحك

Noqdey “naxwe”, barqadsadey أَضحى

Ciidweynta “ciiduladxaa: gowricidda” عيد الأضحى

Ka soohorjeeda ضدَ

Garaacay ضرب

Gooska الضرس

Falka joogtada “naxwe”فعل المضارع

Xooganayn, daciif ضعيف

Labalaabma المضعف

Raha الضفدع

Baadiyoobay ضل

Feer ضلع

God “naxwe” ضمةً

Magac uyaalka “naxwe” الضمير

Iftiimiyay أضاء

Kudaray أضاف

Lahaanshaha labada magac “naxwe” الإضافة

Marti ضيف

Ciriiri ضيق

Daaweyn, dib iyo caafimaad طب

Daaweeye, dabiib, dhaqtar طبيب

Dhaqtarka ilkaha طبيب الأسنان

Kariyay طبخ

Jikada المطبخ

Daabacay, soosaaray طبع

Shiiday طحن

Eryaday طارد

Dhinaca الطرف

Cunto طعام

Maqaayad مطعم

Bilaabay طفق

Ilmo طفل

Arday, ardayad طالب, طالبة

Codsaday طلب

Soobaxay طلع

Toogtay أطلق النارعلى

Bixitaanka الانطلاق

Ka tuuray أطاح

Dheer طويل

Dhamaaday طوى

Wanaagga الطيب

Duulay طار

Duuliye طيَار

Madaar iyo gegida dayuuradaha مطار

Shimbirta الطير

Koox طائفة

Wareegay طاف

Dhoobada الطين

Falkaabka “naxwe” الظرف

Ciddi ظفر

Noqdey socdey “naxwe” ظل

Dalad مظلة

Gardarada الظلم

Umaleeyay ظن

Muuqday ظهر

Dhabar ظهر

Ciyaarta العبث

Addoon iyo caabuday عبد

Ka gudbay عبر

U arkay اعتبر

Labada fal ee layaabka “naxwe” فعلا التعجب

Cajuus, duq عجوز

Carabta aan ahayn العجم

Qaamuus معجم

Tirooyinka الأعداد

Ka baxsanida “ka ahayn” عدا

Gudbaha “naxwe” المتعدي

Raaligaliyay إعتذر

Isbadalka shaqalka erayga u dambeeya الإعراب

Carabta العرب

Carabiga “afka” العربية

Ka soohorjeestay عارض

Bandhigay عرض

Balaar عريض

Qirtay إعترف

Gartay عرف

Daairatu-macaarif, mawsuuca دائرة معارف

Gartada “naxwe” المعرفة

Wanaagga المعروف

Dhididka العرق

Doob عازب

Edbinta التعزير

Gacaliye, gacaliso عزيزي, عزيزتي

Go’aansaday عزم

Malabka العسل

Lagayaabo عسى

Casho عشاء

Waqtiga, xiliga العصر

Ul عصا

Qaniinay عضّ

Xubinta العضو

Cadar iyo barafuun عطر

Hindhisay عطس

Haraaday, oomay عطش

Lasocotada “naxwe” العطف

Lasocotada caddaynta “naxwe” عطف البيان

Siiyey أعطى

Laf iyo lafo عظم, عظام

Weyn عظيم

Adaa mudan عفوا

Ciqaabay عاقب

Dabaqalooc عقرب

Xiray اعتقل

Garaadka العقل

Madhalays عقيم

Ka soohorjeeda عكسَ

Ka soolaadlaadiyey علق

Bilaabay علِق

Xinjirka العلق

Falka xarfihiisa isbadala “naxwe” المعتل

Aqoonyahan, falka layaqaanaha عالم, الفعل المعلوم

Summad علامة

Bartay تعلم

Baray علّم

Magaca gaarka ah “naxwe” العلم

Aqoon, cilmi علم

Aqoonta xoolaha علم الحيوان

Macalin معلمLaga yaabo علَّ

Kudhawaaqay أعلن

Korka iyo lasocotada على

Adeer iyo eedo عم, عمة

Ina adeerka ابن العم

Hormuud عميد

Meeqa ayaad jirtaa? كم هو عمرك؟

Waxaan jiraa 9 sanoأبلغ من العمر 9 سنة

Hoos u dheer عميق

Adeegsaday, isticmaalay إستعمل

Uladhaqmay تعامل

Sameeyay عمل

Indho la’aanta العمى

Ka عن

Canab عنب

Dembiga العنت

Xagga عندHabsiiyay عانق

Qoor عنق

Caarcaaro عنكبوت

Fasirnaanta المعنوي

Dhibtooday عانى

Balanka العهد

Machadka المعهد

Soonoqday عاد

Nabadgalay عاذ

Amaahday استعار

Deymiyey أعار

Qaawanaanta العورة

Guud, sanad عام

Ciid wanaagsan! عيد مبارك!

Noolaa عاش

Il عين

Nacaska dabaalka iyo doqonka الغبي

Berito غدا

Qado غداء

Quudiyay غذى

Galbeed غرب

Almaqrib, marooko المغرب

Ujeedada الغرض

Qol غرفة

Qolka cuntada غرفة الطعام

Qolka jiifka غرفة النوم

Biyo kudhexdhacay oo dhinta غرق

Weeraray غزا

Gudcurka الغسق

Dhaqay, meyray غسل

Qayaamay, qishay غش

Kufsiga الاغتصاب

Carooday, xanaaqay غضب

Daboolay غطّى

Dembidhaaf weydiista يسْتَغْفِر

Ka guuleystay تغلب على

Qalad غلط

Galka الغلاف

Xiray أغلق

Wiilka الغلام

Qaali, qiimo badan غالي

Karkaray غلي

Heesay غنى

Maalqabeen غني

Quusay ”biyaha hoostooda” غاص

Baadida الغي

Maqnaa غاب

Kayn, duur غابة

Xanta الغيبة

Roobka الغيث

Badalay غير

Masayr iyo hinaas غيرة

Saxaro, xaar غائط

Daruurta الغيم

Isku xigidda, ku xiran فاء

Furey iyo fure فتح, مفتاح

Furashada, guusha الفتح

Kordhow “naxwe” فتحةً

Imtixaanka الفتنة

Wiilka iyo gabadha الفتى, الفتاة

Fatwo ”go’aan sharci islaam bixin” فتوي

Mufti “go’aan sharci islaam bixiye” مفتي

Kayaabiyey فاجأQarxay انفجر

Baaridda الفحص

Bowdo فخذ

Faanidda الفخر

Baxsaday فر

Faraxsan فرحان

Erayada المفردات

Firdawsada iyo jannada الفردوس

Faarisiyiinta iyo iiraaniyiinta الفرس

Balanbaalis فراشة

Waajib فرض

Koox فريق

Tafsiirka “caddaynta” التفسير

Fadlan iyo waxaan kaa codsanayaa من فضلك

Doorbiday فضّل

Afuray “soon” أفطر

Ciid yarayda “ciidulfidriga” عيد الفطر

Sameeyay فعل

Fal, fale, lafale “naxwe” فعل, فاعل, مفعول به

Lafalaha goorta iyo goobta “naxwe” المفعول فيه

Lafalaha dartiis “naxwe” المفعول لأجله

Lafalaha dhan “naxwe” المفعول المطلق

Lafalaha lajira “naxwe” المفعول معه

Sabool فَقِير

Kaliya فقط

Fiqiga “barashada shareecada Islaamka” الفقه

Faqiih “shareeco-yaqaan”, aqoonyahan diin فقيه

Fikiray فكر

Miro فواكه

Liibaanta الفلاح

Waaberiga الْفَلَقِ

Doonta iyo xiddigga الفلك

Hebel فلان

Af فم

Fanaan فنان

Fanka, farsamada الفن

Koob فنجان

Funduq, hoteel iyo albeergo فندق

Tusmo فهرس

Gartay, kasay, fahmay فهم

Koox فوج

Guusha الفوز

Sare فوقَ

Falkaab, lasocotada iyo darteed في

Maroodi فيل

Qaarad قارة

Fool xun قبيح

Xabaal, qabri قبر

Qabtay قبض

Koofi قبعة

Qibladda ”halka loo tukado” القبلة

Ka hor قبلَ

Ogolaaday, aqbalay iyo lakulmay قبل

Dhunkaday, shumiyey قبّل

Isdagaalay تقاتل

Dilay قتل

Runtii iyo lagayaabo قد

Awooday قدر

Daahirnimada القدس

Isbaray “qof” قدم

Cag قدم

Hordhac مقدمة

Kudayashada القدوة

Uskaga القذر

Tuuridda القذف

Aqriyay قرأ

Qur’aanka “aqrinta” القران

U dhow قريب

Soojeediyey اقترح

Dhaawaca iyo xanuunka القرح

Daanyeer قرد

Go’aansaday قرر

Libaax badeed قرش

Qureysh qabiilka nabi Maxamed n.n.k. قريش

Amaahiyay قرض

Isubarbardhigay قارن

Gees قرن

Tuulada القرية

Wadaadka gaalada القس, القسيس

Garsooridda القسط

Qaybiyey قسم

Naxariis daran قاسي

Maqas مقص

Ulajeeday قصد

Madaxtooyada القصر

Gaaban قصير

Guska القضيب

Qaali iyo garsoore قاضي

Mukulaal, bisad, yaanyuur قط

Qidaar, tareen قطار

Gooyay قطع

Xeer, xeerar قاعدة, قواعد

Fariistay قعد

Booday قفز

Wadne قلب

Katiinadda القلادة

Kudayday iyo kudayasho قلد, تقليد

Buuryada القلف

Ka walwalay قلق

Yar قليل

Qalin قلم

Qalin qori, qalin rasaas قلم رصاص

Qamadiga القمح

Dayax, bil قمر

Qaamuus iyo badweyn قاموس

Shaar قميص

Rajadhigidda القنوط

Qaxwada القهوة

Maqaaxi, maqaayad, biibito مقهى

Hogaamiyey قاد

Waday قاد

Wuxuu yiri, wuxuu yiraahdaa قال, يقول

Bilaabay, istaagay قام

Iska caabiyay قاوم

Reer قوم

Xooggan قوي

Maalinta aakhiro يوم القيامة

Koobka الكأس

Sidii كاف

Sidii كأنّ

Beer كبد

Weyn كبير

Dugsi-qur’aan iyo malcaamad كتاتيب

Qorey, qore, qoraal كتب, كاتب, كتاب

Maktab, xafiis مكتب

Maktabad, laybareeri مكتبة

Garab كتف

Qariyay كتم

Badan كثير

Beensheegay كذب

Kubad, banooni كرة

Kubadda koleyga كرة السلة

Kubadda cagta كرة القدم

Dhibka الكرب

Ku dhawaaday كرب

Ku celiyey كرر

Tixgaliyay iyo deeqsinimada كرم

Nacay كره

Kasbaday, shaqaystay كسب

Jabey كسر

Hoosdhow “naxwe” كسرةً

Qorax-madoobaad كسوف

Caajisnimada الكسل

Labiska الكسوة

Feyday كشف

Halgamay كافح

Gaaloobay, beeniyay, gaal كفر, كافر

Deeqitaanka الكفاية

Xiddigga الكوكب

Dhamaan كل

Sidaas ma aha كلا

Eyga الكلب

Hadal كلام

Hadlay تكلم

Ma ku hadashaa afka carabiga? هل تتكلم اللغة العربية؟

Hadlaha ”aniga” naxwe متكلم

Eray كلمة

Meeqa, imisa كم

Meeqa saac? , waa imisadii? كم الساعة؟

Dhan كامل

Gabaday كمن

Disembar كانون الأول

Janaweri, janaayo كانون الثاني

Kaniisad كنيسة

Koronto كهرباء

Godka الكهف

Sigtey كاد

Ahaa iyo walaalaheed “naxwe” كان وأخواتها

“Si” كي

Sidee كيف

Sidee tahay? كيف حالك؟

Mukeef, eerkudhiishan مكيف

Diidada, dheeradka iyo diidmada لا

Fartada, bilaabidda, dhaarta, u goonida لام

Xirtay “dhar” لبس

Caanaha اللبن

Cirid لثة

Ogaaday لاحظ

Waxyar sug لحظة

Gaaray لحق

Hilib لحم

Gafka xagga naxwaha اللحن

Garka اللحية

Magudbaha “naxwe” اللازم

Carab لسان

Tuugga اللص

Naxariis لطيف

Dharbaaxidda اللطم

Ciyaaryahan لاعب

Ciyaaray لعب

Ciyaar لعبة

Qaaddo iyo macalgo ملعقة

Lagayaabo لعل

Fogaynta iyo nacladda اللعن

Daalka اللغوب

Halxiraalaha اللغز

Afka hooyo لغة الأم

Baro afka carabiga ”Qur’aanka” تعلم اللغة العربية

Eray, erayada لفظ, الألفاظ

Xaraf ahaanta اللفظي

Naanaysta اللقب

Talaalay لقح

Dhul kahelay لقط

Lakulmay التقى

Waa inoo kulan dambe إلي اللقاء

Feer ملاكمة

Hase ahaatee لكنْ

Diidmada joogtada لم

Taabtay لمس

Iftiimay لمع

Diidmada joogtada iyo timaadada لن

Olol لهب

Shardiga “haddii” لو

Ku boorin لولا

Ku boorin لوما

Eedda اللوم

Midabeeyay, rinjiyeeyay لوّن

Midabada الألوان

May لا

Diidmada ma aha لاتَ

Filasho ”tollaay” ليت

Ma aha ليس

Habeen ليل

Waxay tilmaantaa kooxda labka ميم

Wax ما

Diidmada “ma aha”ما

Diidmada joogtada لمّا

Maxaad halkan u joogtaa? لماذا انت هنا؟

Waa maxay? maxay? ماذا؟

Ka helay استمتع

Goorma متى

Taallo تمثال

Erayga xarafkiisa ugu horeeya isbadala “na” المثال

Sida مثل

Maahmaahda المثل

Wargeys مجلة

Lacag la’aan مجانا

Badweyn محيط

Amaanta المدح

Magaalada المدينة

Tan iyo مذ

Siiwaday استمر

Dhanaan مر

Naag امرءة

Kalkaaliso ممرضة

Xanuunsan مريض

Iskuqasay مزج

Kaftamay مزح

Jeexay, dilaaciyey مزق

Tirtiray مسح

Qabtay أمسك

Noqdey “naxwe” fiidsadey أَمسى

Fiidka المساء

Shanlo مشط

Socday تمشّى

Masar “wadan” مصر

Calaanjiyay مضغ

Tagtada ”naxwe” الماضي

Roobka المطر

Lasocda مع

Ri, ari ماعز

Awoodey مكن

Cusbo ملح

Malaaig ملائكةBoqor, boqorad ملك, ملكة

Yeeris إملاء

Buuxiyay ملأ

Buuxsan ممتلئ

Qof من

Yaad ahayd?, kumaad ahayd من أنت؟

Bilaabidda “ka”, qaar من

Siinta المنح

Tan iyo منذُ

Diiday امتنع

Rajeeyay تمنى

Xirfadda المهنة

Dhimashada الموت

Hiray ”badda” ماج

Maadada ”qaybta waxbarasho” المادة

Moos, muus موز

Boqol مِئَة

Dhintay ميَت

Biyaha الماءُ

Warka النبأ

Dhir نبات

Kalasoobixidda الاستنباط

Digista التنبيه

Nebiga, rasuul النبي

Tiraab نثر

Guuleystay نجح

Gargaarka النجد

Gooska dambe الناجذ

Boqorka xabashida النجاشي

Kitaabka nebi Ciise n.k. “injiil” الإنجيل

Xiddig نجم

Badbaaday نجا

Gowraca النحر

Shinni نحلة

Annaga نحن

Naxwe, xeer afeed نحو

Doorashada الانتخاب

Baroordiiqay iyo ooyay ندب

Shallayto ندامة

Shallaayay ندم

Aqoon isweydaarsi ندوة

Dhawaaqtada “naxwe” المنادى

Siibay نزع

Dagay نزل

Guri منزل

Ku haboonaaday ناسب

Tolmo نسجٌ

Guuriyay نسخ

Cibaadada النسك

Tafiirta النسل

Dumar النساء

Hilmaamay نسي

Bilaabay أَنشأً

Koray نشأ

Heeso “diini” أناشيد

Fidiyey نشر

Firfircoonaaday نشط

Kordhow “naxwe” نصب

Lafalaha magacyada “naxwe” المنصوب من الأسماء

Aamusnaanta الإنصات

Lataliyey نصح

U gargaaray نصر

Gaalada “masiixiga” النصارى

Barka النصف

Hadlay نطق

Sugay انتظر

Eegay, fiiriyey نظر

Nadiifiyay نظف

Tix نظم

Tilmaamaha “naxwe” النعت

Kabta النعل

Haa نعم

Alla wanaagsanaa نعم

Ogeysiinta geerida النعي

Afuufay نفخ

Daaqad, dariishad نافذة

Fuliyay نفذ

Utartamay تنافس

Neefsaday تنفس

Waxtarka النفع

Bixiyey أنفق

Inkiray نفى

Indhashareerka النقاب

Faaqidis iyo dhaleecayn نقد

Badbaadiyey أنقذ

Kaladooday ناقش

Falka xarafkiisa udambeeya isbadala “nax” ناقص

Madhamaha “naxwe” الناقص

Buriyay iyo kabaxay نقض

Arinta النقطة

U wareegay انتقل

Wareejiyay نقل

Aarsaday انتقم

Lamagartada “naxwe” النكرة

Xumaanta المنكر

Shabeel نمر

Quraanjo نملة

Iskudiray نم

Koray نمى

Dhicidda النهب

Jidka cad iyo qaabka waxbarasho المنهاج

Maalin نهار

Webi نهر

Kacay نهض

Dhameeyay أنهى

Reebidda النهي

Utaaganaha falka “naxwe” نائب الفاعل

Iftiinka iyo dabka النور, النار

Jaadka النوع

Seexday نام

Labashaqlidda التنوين

Go’aansaday, niyeeystey نوى

Abriil نيسان

Kordhinta النيف

Soojeedinta ها

Ka soo qaad هب

Bilaabay هبَّ

Dagay هبط

Siil مهبل

Haatif, taleefan هاتف

Haatif naqaal, taleefan gacan هاتف نقال

Higaadiyey تهجأ

Habeen seexday iyo salaadda habeenka تهجد, التهجد

Qaxay هجر

Hijrada sanadka muslimiinta الهجرة

Weeraray هاجم

Xumaan ka sheegidda الهجاء

Deggan هادئ

Hanjabidda iyo hudhudka التهديد, الهدهد

Yoolka الهدف

Burburinta الهدم

Xabadjoojinta الهدنة

Hanuunka الهدى

Kan هذا

Edeb leh مهذب

Baxsaday هرب

Duqnimada الهرم

Ku jeesay هزأ

Ruxay, gilgilay, gariiray هزّ

Dheelka الهزل

Jabay هزم

Roobka aan kala go’ayn الهطل

”Ma” eray weydiimeed هل

Ma qiijisaa?, ma cabtaa? “sigaar” هل تدخن؟

Bisha الهلال

Ku boorin هلا

Murugada الهم

Xiiseeyay اهتم

Iyaga ”lab” هُم

Labadooda هُما

Hamzada “alif gaabka”همزةweydiinta, isla simidda iyo dhawaaqtada

Hamzada goynta ”naxwe”همزة القطع

Hamzada dhejinta ”naxwe”همزة الوصل

Iyaga ”dheddig” هُن

Halkan هنا

Halkaas هناك

Handasa, joomateriهندسة

Muhandis guri, injineer guri مهندس معماري

Kuwan iyo kuwaas هؤلاء, أولئك

Isaga هو

Iyada هي

Dhawaaqtada “ow” هيا

Kooxda, qaabka, lasocdaha iyo dhaarta واو

Xabaalay gabadhiisa oo nool وأد

Baroordiiqa وا

Booday وثب

Cunto fudud وجبة خفيفة

Helay وجد

Koobanaha الموجز

Xanuunka الوجع

Kow واحد

Towxiid “inuu Eebbe hal yahay” توحيد

Dooxa iyo waadi وادي

Dhaxlay, dhaxal ورث, ميراث

Imaaday وصل

Magaca xiriiriyaha “naxwe” الاسم الموصول

Lakulmay واجه

Weji وجه

Warqad ورق

Gadaashiis وراءَ

Wasaarad وزارة

Wasiir وزير

Uskag, wasakh وسخ

Baryey توسل

Mawsuuca, insaykolobeedhya موسوعة

Ku dhawaaday أَوشك

Kutilmaamay وصف

Laxiriiray, wacay اتصل

U dardaarmay أوصى

Weysada الوضوء

Dejiyey, dhigay وضع

Balanqaaday وعد

Waanada الوعظ

Kuraacay وافق

Gutay وفى

galay وقب

Shidaalka الوقود

Filanayay توقع

Saxiixay وقع

Istaagay وقف

Dhoorsoonaanta التقوى

Xoojinta “naxwe” التوكيد

Falka xoojiyaha “naxwe” الفعل المؤكد

galay ولج

Dhashay, wiil ولد

Miilaadiga, sanadka gaalada الميلاد

Maraykanka الولايات المتحدة

Dekkad ميناء

Hoog ويل

Dhawaaqtada, baroordiiqa iyo soojeedinta يا

quustay iyo rajodhigay يئس

Agoon يتيم

Gacan يد

Fudeydka, qamaarka, bidixda اليسر, الميسر, اليسرة

Kacay ”hurdada” يقظ

Garashada اليقين

Weysashada, qooleyda, badda تيمم, اليمام, اليم

Midig iyo dhaar يمين

Bislaadey ”miraha” ينع

Maanta اليوم

الحمد لله الذي بنعمته تتم الصالحات

Waxaa mahad iska leh Eebbe kaa soo galaddiisu ku dhamaadaan wanaagyaalku

Download Buuga oo dhamaystiran: PDF (216 KB) – DOC (1.4 MB)